Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Borbori(-dóu-levant)
Bunias orientalis
Brassicaceae Cruciferae
Autre noum : Rouqueto.
Nom en français : Bunias oriental.
Descripcioun :Aquesto planto que nous vèn dóu levant, es encaro proun raro au nostro, alor que dins d'ùni païs, coume en Souisso, èi devengudo uno planto envahissènto. Se pòu trouba sus lou bord di routo e lis armas. Se destrìo de Bunias erucago que trachis au nostre pulèu sus sòu safranous, bonodi si fueio e si fru. Èi peréu uno planto mai forto.
Usanço :La planto èro cultivado en Itàli e en Franço coume liume cue o crus. S'utiliso en oumeoupatìo qu'aurié de prouprieta contro lou cancer.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bunias
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Mai à avoust
Liò : Ermas
- Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Bunias orientalis L., 1753